Tilburg herinnert en herdenkt

In mei 2015 staat Nederland in het teken van de herdenking van zeventig jaar bevrijding en het einde van de Tweede Wereldoorlog. Nederland herinnert zich dan de gebeurtenissen tijdens de Duitse overheersing, de verhalen van slachtofferschap en daderschap, van verzet en bevrijding. Nederland herdenkt sindsdien alle slachtoffers die vielen tijdens de oorlogsjaren 1940-1945.

Tot nu toe worden deze herdenkingen vooral door de overheid en het landelijke 4 en 5 mei Comité georganiseerd en is er weinig ruimte geweest om te herinneren en herdenken vanuit een cultureel perspectief. Toch bieden juist kunst en cultuur nieuwe aanknopingspunten voor dialoog en maatschappelijk debat. De culturele instellingen De NWE Vorst, Stadsmuseum Tilburg, Gipsy Festival, Leerstoel Cultuur in Brabant, Oranjecomité en Wereldpodium ontwikkelden daarom een cultureel programma onder de naam: ‘Tilburg herinnert en herdenkt’ dat plaatsvindt op zo 3, ma 4 en di 5 mei 2015.

Zondag 3 mei

Op 3 mei staat het persoonlijke verhaal van de Joodse Tilburgers centraal. Volgens het concept van Open Joodse Huizen van het Joods Historisch Museum inAmsterdam, kunnen Tilburgers deelnemen aan intieme herdenkingen die plaatsvinden op verschillende locaties in de stad. Aangezien het om huisadressen gaat, krijgen de verhalen een persoonlijk karakter.

In de voormalige Rijks-HBS Koning Willem II aan de Ringbaan Oost komen familieleden en nazaten bijeen van de 21 Joodse leerlingen die vlak voor en tijdens de oorlog op deze school zaten.

Als avondprogramma organiseren Wereldpodium, MST - Mensen in Beeld houden en het Ronde Tafelhuis ‘Sporen van de Oorlog’. Met diverse gasten zal het thema vrijheid en bevrijding vanuit verschillende standpunten bekeken worden. Mede omdat vele Roma en Sinti door de nazi’s zijn vermoord herdenkt het International Gipsyfestival de bevrijding met een bijzonder jongerenproject: 70 jaar bevrijding. Jongeren herdenken. In een mix van muziek, beeldende kunst en spoken word brengen Brabantse jongeren een eerbetoon aan de slachtoffers.

Maandag 4 mei

Op 4 mei om 20.00 uur herdenkt Nederland zijn oorlogsslachtoffers, zoals ook de mensen die in de Tweede Wereldoorlog in verzet kwamen dat zijn. Tilburg herinnert en herdenkt zo sinds 1945 zijn ‘helden’, waarvan de meest genoemde Coba Pulskens is. Toch was zij niet de enige die een steentje bijdroeg aan de illegaliteit en het verzet tegen de Duitse overheersing. Op 4 mei worden deze verzetsmensen in een persoonlijke, intieme sfeer, herinnerd en herdacht in ‘Huizen van Verzet’.

Danseres Ulrike Doszmann en Het Zuidelijk Toneel sluiten de dag af. Doszmann danst de première van haar nieuwe voorstelling ‘Stalins hamster’. Geboren en getogen in de voormalige DDR, gaat ze in op haar verleden in het Oostblok. Het Zuidelijk Toneel sluit zich aan bij het initiatief Theater na de Dam dat een aantal jaren geleden in Amsterdam ontstond en brengt een herdenkingsprogramma in haar thuisstad Tilburg. Artistiek leider Matthijs Rümke houdt een betoog over hetgeen hij belangrijk vindt om bij stil te staan op 4 mei. Zijn verhaal wordt geïllustreerd door fragmenten uit de literatuur en de tekst die Rik van den Bos speciaal schreef voor Theater na de Dam. Een toneeltekst over hoe het naoorlogse zwijgen zelfs de derde generatie nog steeds bepaalt.

Dinsdag 5 mei

Tilburg trakteert haar inwoners op 5 mei op een groots concert in de Piushaven. Het wordt een sfeervolle avond aan het water waar jong en oud kan genieten van de klanken van 'Soldaat van Oranje' of de meer klassieke “Ouverture 1812” van Tchaikovsky. Om 20.30 uur start de muzikale reis, uitgevoerd door een mix van het Tilburgs Festival Orkest, het Kruikenorkest en studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten. Iedereen is van harte welkom, zowel op de kade als in een bootje in het water.