Name: Stadsmuseum Tilburg
Price range: $

Op 13 november 2025 vond in de LocHal de afsluitende publieksbijeenkomst plaats van het programma (Post)koloniaal verleden Tilburg. Dit programma bestond uit een reeks van zes bijeenkomsten, een MBO-programma en een digitale wandeling, georganiseerd door Stadsmuseum Tilburg en Beyond Walls. Tijdens deze slotavond werd zowel teruggeblikt op het afgelopen jaar als vooruitgekeken naar de toekomstige stappen die de stad en haar inwoners kunnen zetten in het proces van erkenning en herstel.

Directeur van de LocHal, Herman Horst, opende de avond en verwelkomde het publiek in wat hij omschreef als “de huiskamer van de stad”. Vervolgens namen Davida de Hond en Linda N’Shiya het publiek mee in een gevarieerd programma dat de diversiteit van de Tilburgse (post)koloniale verhalen voelbaar maakte.

Een van de eerste bijdragen kwam van Glenda Pattipeilohy van Beyond Walls, die vertelde over het MBO-programma dat gericht was op het vergroten van bewustzijn over het koloniale verleden. Studenten brachten objecten en verhalen uit hun families mee, variërend van een betekenisvolle wijnfles tot oude munten van de voormalige Nederlandse Antillen, en verwerkten deze in persoonlijke stukken. Zeven studenten openden de avond met een krachtige performance waarin ze de vele vragen verwoordden die leven rondom hun familiegeschiedenissen: "Wat weet ik er eigenlijk van?"

Daarna gaven Beyond Walls collega’s Jeremy Flohr en Armando Ello een inkijk in hun werkwijze van het afgelopen jaar. Aan de hand van een symbolische sokkel verzamelden zij objecten en de verhalen die eraan verbonden zijn. Niet de materiële waarde, maar de betekenis stond centraal. Hun methode – onderzoek, storytelling en artistieke interventies – bood ook het Stadsmuseum nieuwe handvatten om verschillende perspectieven zichtbaar te maken en een plek te geven in het digitale archief Geheugen van Tilburg. Linda benadrukte hoe de objecten vaak leidden tot “hart tot hart gesprekken” die ruimte scheppen voor herstel.

Er werd ook teruggeblikt op de verschillende bijeenkomsten. Zo toonde Sylvester Aboikoni, hoofdkapitein van de Saamaka-marrons in Nederland, een fii paw: een ceremoniële stok die trots en veerkracht symboliseert. Ook werd een jarik getoond, de wikkelrok van de grootmoeder van Kathleen Janssen-Kimpoel met sidomukti-print voor “welvaren”. Kunst en persoonlijke geschiedenis verweefden zich zo tot tastbare herinneringen. Er ontstond een gesprek over koloniale missies, waaronder de vraag of het eerder besproken beeld van kunstenaar Tommy van der Loo, tentoongesteld op Curaçao, inmiddels was aangekocht. Volgens Tommy was dat wel de intentie: “Het beeld hoort ook echt daar.”

Vooruitkijkend werd door Eardly van der Geld gevraagd of deze methode ook door andere gemeentes gebruikt kan worden. Davida lichtte toe dat op nationaal niveau de VNG betrokken is, maar dat iedere gemeente in een ander stadium zit. Museumcollecties werden gevormd gebaseerd op waar het geld en de autoriteit zat, dat wordt nu rechtgezet, ook taalgebruik wordt kritisch herzien. Petra Robben van Stadsmuseum Tilburg gaf daar een goed voorbeeld van en deelde een doek met daarop steden en dorpen uit de Indonesische archipel, verwijzend naar de vijf bataljons van de voormalige Prinses Irene-brigade die naar Indonesië werden uitgezonden. Verhalen vanuit het perspectief van “onze jongens” zijn bekend, maar hoe zit het met het perspectief van de mensen in Indonesië die hiermee te maken kregen? Ook vanuit het publiek werd benadrukt dat de perspectieven vanuit de plaatsen die op de vlag prijken, zoals Makassar en Ambarawa, essentieel zijn.

Een tweede indringende performance behandelde kwetsende taal, de Jodenvervolging, schaamte, slavernij, kolonialisme en excuses. Davida prees de studenten voor hun vermogen thema’s te dragen die soms verder reikten dan hun eigen achtergrond.

Tot slot sprak waarnemend burgemeester Onno Hoes over zijn persoonlijke band met deze geschiedenis: zijn vader vocht in Indonesië en lange tijd werd dit “met de mantel der liefde bedekt”. Hij benadrukte dat verhalen vertellen van groot belang is: “Je bent je eigen geschiedenis.”

De warme en inspirerende avond eindigde met een bezoek aan de tentoonstelling in het Tijdlab, waar verschillende objecten, portretten - gemaakt door Armando Ello - en foto’s te zien waren, onder andere van de missie die werden toegelicht door Martin Roos. Ook kan een beeld van Tommy van der Loo worden bewonderd. Dit beeld, bedekt met specerijen zoals koffiebonen, peperbollen, steranijs en kruidnagel, werd op Curaçao wisselend positief maar ook kritisch ontvangen: “de rol van de fraters is nog heel dominant.”

Onder het genot van de heerlijke hapjes van Mala Mohan ontstonden levendige gesprekken en werden volop verhalen gedeeld. En goed nieuws: jij kunt nog steeds jouw object én het verhaal erbij delen! Beyond Walls legt deze bijzondere bijdragen vast voor de serie Tastbaar Geheugen van Tilburg: (Post)koloniaal Verleden van de Stad, dat door hen ontwikkeld en geproduceerd is i.s.m. Stadsmuseum Tilburg.

Op 27 november volgt nog de lancering van de digitale wandeling door het (post)koloniale verleden van Tilburg. Een voorlopig einde van het publieksprogramma, maar zeker niet van het gesprek.

Verslag afsluitende publieksbijeenkomst Tilburg aan Zet: van (H)erkenning naar Herstel

Lancering wandeling en aanbieding pictogram Slavernijmonument

Heb je een object dat je wilt schenken aan Stadsmuseum Tilburg? We horen het graag.

Verslag afsluitende publieksbijeenkomst Tilburg aan Zet: van (H)erkenning naar Herstel

Gerelateerde items

Lancering wandeling en aanbieding pictogram Slavernijmonument

Heb je een object dat je wilt schenken aan Stadsmuseum Tilburg? We horen het graag.