Luchtbuks Ria- en Riek Flipsestraat. Vrouwen vertegenwoordigd in stadscollectie

‘Hoe is de representatie van vrouwen in de stadscollectie?’ zo vroeg Stadsmuseum Tilburg zich af tijdens Internationale Vrouwendag. Het bleken slechts enkele portretten, zoals die van Anna Paulowna, de vrouwen Van der Voort, Van den Bogaert en Van Spaendonck, als de echtgenoten van industriëlen. In de stad werd gesproken over de wenselijkheid van vrouwelijke straatnamen, zoals onder andere voor Riek Flipse, het gezicht van de vakbeweging in Tilburg en ijveraar voor scholing van vrouwen.

Op Internationale Vrouwendag 2022 kreeg een aantal vrouwen een tijdelijke straatnaam. Het was GroenLinks die een slechts-één-dag-durend-podium voor vrouwen uit de lokale geschiedenis initieerde. De aandacht ging uit naar de volgende vrouwen: Annie Slikboer-van Dieren die zich van jongs af aan inzette voor vrouwenemancipatie en daarbij het eerste vrouwelijke socialistische raadslid van Tilburg was, Ria van Dijk die jaarlijks op de kermis in de roos schoot, Tonny Steenis die boodschappen bezorgde bij minima met een rijdende SRV-wagen, Riek Flipse en Miet van Puijenbroek, beiden vakbondsvrouw die zich sterk maakten voor de gewone man en vrouw in Tilburg, Leonie van Harssel als een van de verzetsstrijdsters tijdens de Tweede Wereldoorlog, het duo Johanna Ledel en Florina Troch die als het eerste (bekende) lesbische koppel in Tilburg worden genoemd, Christina Quinten, beter bekend als Rooie Stien, geëerd om haar lef en als laatste de zussen Alizadah die zich inzetten voor kwetsbare Tilburgers.

De actie van GroenLinks mag dan van korte duur zijn geweest, de onderliggende boodschap is dat de gemeente Tilburg zich de komende jaren meer moet inzetten om diversiteit in de klas, op de sportclub en op de werkvloer te bevorderen, als ook steviger op te treden wanneer organisaties en bedrijven zich schuldig maken aan discriminatie en racisme. Daarbij is GroenLinks van mening dat de gemeente naar passende en eigentijdse manieren moet zoeken om standbeelden en straatnamen te vertalen naar het Tilburg van nu, want anno 2022 zijn er tweeduizend straatnamen in Tilburg, waarvan er zo’n achthonderd verwijzen naar personen. Van die achthonderd is slechts tien procent, dus tachtig straatnamen vernoemd naar een vrouw die vooral gelegen zijn op bedrijventerreinen buiten het centrum van de stad.

Niet alleen gemeenten hebben een opdracht om te werken aan evenredige vertegenwoordiging in monumenten en straatnamen, ook Stadsmuseum Tilburg zoekt naar een balans in de collectie. Meteen na Internationale Vrouwendag vroeg stadsconservator Petra Robben dan ook aan initiatiefneemster Freke Schellekens om de straatnamen op te mogen nemen in de collectie. Op enkele straatnaambordjes na, omdat de vernoemde vrouwen die graag zelf hielden, kreeg het Stadsmuseum een aantal straatnaambordjes. De kunststoffen, roodomrande bordjes die slechts één dag op straat zichtbaar waren, zijn permanent te zien in de digitale collectie en voor ‘de eeuwigheid’ bewaard in het depot.

Op 8 december 2022 organiseert Regionaal Archief Tilburg een symposium over de (on)zichtbaarheid van vrouwen in de archieven 'Vrouw, waar blijf je nou?'