Wij zijn initiator en trotse partner van Erfgoed Tilburg
We zijn bij Stadsmuseum Tilburg vaak bezig met wat we de komende maanden en jaren gaan doen, maar het is goed af en toe ook terug te kijken. Het einde van het jaar is daarvoor een mooi moment. 2024 was een vol jaar waarbij zeer veel inwoners van Tilburg, Udenhout, Berkel-Enschot en Biezenmortel in contact kwamen met een activiteit van Stadsmuseum Tilburg. (illustratie: Jeroen de Leijer)
Koning Willem II
Wat heel erg in het oog sprong, waren de herinneringsactiviteiten voor de 175e sterfdag van Koning Willem II. Samen met de gemeente organiseerden we tal van activiteiten zoals stadswandelingen, lezingen, een digitaal monument voor Willem II in de vorm van een talkshow en een open dag in het Paleis op 17 maart. Op die dag konden in Vincents Tekenlokaal koninklijke portretten getekend worden.
Willem II kwam twee weken later nog eens lang tijdens Museumweekend. Degenen die op 17 maart niet naar het Paleis konden komen, konden nu alsnog genieten van een zeer uitgebreide expositie van tientallen prenten uit de stadscollectie en een serie lezingen over aspecten van het leven van Koning Willem II.
Beide Willem II activiteiten werden zeer goed bezocht en de nauwe samenwerking tussen de gemeente het stadsmuseum smaakte naar meer.
Straatnaamwandelingen
Al in 2023 liepen we de eerste straatnamenwandeling en daar gingen we in 2024 mee door. Op verzoek van de gemeente bevragen we inwoners van een wijk of zij behoefte hebben aan meer informatie bij straatnaamborden met een koloniale link. We liepen met ervaren gidsen door de Zeehelden-/Zeevaardersbuurt
en door Transvaal/de Afrikaanderbuurt. Ook liepen we in Loven door de wijk met straatnamen uit Nederlands Indië. Alle drie deze wandelingen zaten vol. Een aantal mensen denkt mee over een advies naar de gemeente hoe we meer uitleg kunnen geven bij discutabele straatnamen.
Open Monumentendag: democratie
Tijdens Open Monumentendag haakten we aan bij het thema democratie. Wederom openden het Paleis de deuren voor twee dagen met een vol programma. Stadsmuseum Tilburg organiseerde kindercolleges over democratie, er waren rondleidingen door het gebouw en mensen konden voor een foto plaatsnemen op de burgemeestersstoel, verkleed als burgemeester. Eén zaal was ingericht als Collectie Parlement, waar bezoekers mochten meebeslissen over het opnemen van objecten in de stadscollectie. Vincents Tekenlokaal was open, waar stillevens getekend konden worden.
Tilburg 80 jaar vrij
De samenwerking met de gemeente werd weer sterk aangehaald bij de viering van Tilburg 80 jaar vrij. We ontwikkelden een reizende mini-expo met de vlag van Coba Pulskens, die al in het stadhuis en de bibliotheek in Udenhout stond. In 2025 reist de expo weer verder. En we vulden de enorme reeks aan activiteiten op de website Wij Herdenken en Vieren, een overzicht van alle activiteiten in de stad om te vieren en herdenken dat we 80 jaar in vrijheid leven.
Erfgoededucatie
Het hele jaar door startten er basisscholen met één van de educatieve programma’s die we aanbieden. In het najaar verzorgde Sandra van Dam bijvoorbeeld de introductielessen voor groep 8 van de basisscholen De Wichelroede en De Mortel in Udenhout en Biezenmortel. De leerlingen ontvingen tevens het boekje ‘Wij herdenken en vieren’. Een docent vertelt hierover in het magazine ‘De Wegwijzer’: "Sandra geeft een interactieve presentatie. Ze vertelt, bevraagt, legt uit, heeft alle aandacht en betrekt iedereen die zijn vinger op steekt."
Op een soepele manier vlecht Sandra datgene wat de kinderen weten en wat ze aan hen wil meegeven, in elkaar
- Docent uit UdenhoutWat we ook nog deden
Ook leverden we een bijdrage aan de publicatie en lancering van het boek ‘Een westers beschavingsoffensief, sporen van het koloniaal en postkoloniaal verleden van Tilburg’ van Rozemarijn Hoefte. In het TijdLab was een kleine expo te zien.
In juni vierden we samen met Vincents Tekenlokaal het 15-jarig jubileum van deze creatieve plek voor tekentalent. Er waren gratis workshops, lezingen, mini-expo’s, stadswandelingen, een filmvertoning en cadeautjes in de stad.
In het TijdLab in de Bibliotheek LocHal plaatsten we een gigantische kaart van Tilburg, getekend door Jeroen de Leijer. Daarop gaan we de komende jaren verslag doen in tekst en beeld van de activiteiten die we in verschillende wijken van de gemeente uitvoeren.
We waren ook aanwezig bij het plaatsen van verschillende struikelstenen in de gemeente Tilburg. En ook aan het plaatsen van de muurplaquette voor Jacob van Leer leverden we een bijdrage.
In april kwam de International Spring School Textile Cities naar Tilburg voor een aantal dagen. Stadsmuseum Tilburg organiseerde een groot deel van het programma voor de internationale deelnemers.
Samen met de Heemkundekring Tilburg organiseerden we de jaarlijkse TilburgKlas. Speciaal voor de Verjaardag van Tilburg op 18 april kwamen we met een afgeleide variant: de WijkKlas in Tilburg-Noord, waar de gemeente de verjaardag vierde. Circa 100 geïnteresseerden namen deel aan deze avond over de geschiedenis van Tilburg Noord. We organiseerden ook nog Heikantwandelingen met de Stadsgidserij Tilburg.
Aanwinsten
Er waren verschillende aanwinsten voor de stadscollectie, waarbij de objecten uit het Collectie Parlement tijdens Open Monumentendag in het oog springen. Het gaat om zeven zeer verschillende objecten. Ook het vermelden waard: vier struikelstenen. Deze worden doorgaans ingemetseld in een stoep, maar met deze vier was wat bijzonders aan de hand, waardoor ze opgenomen werden in de stadscollectie. In november werden nog ruim 30 prenten toegevoegd aan de collectie.
Stadsmuseum dankt de schenkers van deze objecten, ze zijn een mooie aanwinst voor de collectie.
TOETATWA
Als laatste noemen we nog graag de getekende wijkkrant, die we samen met kunstenaar Jeroen de Leijer en Vincents Tekenlokaal maken. Jeroen trok met zijn zoon Boris en met collega’s van het stadsmuseum en het tekenlokaal de wijk Groenewoud in. In Buurtcentrum Broekhoven ging hij tekenen met bezoekers, hij liep mee in een optocht, bevroeg inwoners van de wijk en gestaag ontstond de inhoud van een getekende wijkkrant. De verschijningsdatum is januari 2025, dus we hebben meteen al iets moois om naar uit te kijken.
Stadsmuseum Tilburg bedankt alle mensen met wie we in 2024 hebben samengewerkt, alle mensen die onze activiteiten hebben bezocht, mensen die ons volgden op onze mediaplatforms (Instagram, LinkedIn, Facebook, nieuwsbrief). Gezamenlijk gaan we er in 2025 weer een betekenisvol jaar van maken. Fijne feestdagen!
Collectie Parlement - foto Joris Buyijs
Struikelstenen - foto Joris Buijs
Presentatie boek Rozemarijn Hoefte
Jeroen de Leijer bij de kaart in het TijdLab
WijkKlas in Tilburg Noord
Tijdens een van de straatnaamwandelingen
Aanwinst Vermijsprenten
Open Monumentendag in Paleis - foto Joris Buijs